SiteLogo

راهنمای جامع دوخت انواع روتختی و ملحفه از انتخاب پارچه تا تکنیک‌های پیشرفته

fatemeh rava 19 خرداد 1404
0 1155
nh4204 1 - راهنمای جامع دوخت انواع روتختی و ملحفه از انتخاب پارچه تا تکنیک‌های پیشرفته

دوخت روتختی و ملحفه در خانه، فرصتی برای تولید کالای خوابی کاملاً متناسب با نیاز، سلیقه و فضای شخصی شماست. برخلاف محصولات آماده، این روش امکان انتخاب دقیق پارچه، طرح، رنگ و ابعاد را فراهم می‌کند؛ به‌ویژه برای افرادی که به دنبال گزینه‌های ضدحساسیت یا تخت‌هایی با ابعاد خاص هستند. این فرآیند نه‌تنها به صرفه‌جویی اقتصادی کمک می‌کند، بلکه به خلق محصولی منحصربه‌فرد و هماهنگ با دکوراسیون اتاق خواب منجر می‌شود.

آشنایی با انواع روتختی و ملحفه

کالای خواب شامل اجزای مختلفی است که هرکدام برای کاربرد خاصی طراحی شده‌اند. آشنایی با این انواع به شما کمک می‌کند هنگام انتخاب یا دوخت، گزینه‌ای متناسب با نیاز خود را برگزینید.

1.ملحفه تشک کش‌دار:


این نوع ملحفه دارای کش در اطراف خود است و به خوبی روی تشک قرار می‌گیرد. کش‌دوزی دور تا دور آن باعث می‌شود هنگام استفاده، ملحفه جابه‌جا نشود و ظاهری مرتب به تخت بدهد. این ویژگی، مخصوصاً برای تخت‌هایی که زیاد استفاده می‌شوند، بسیار کاربردی است.

2.کاور لحاف:


کاور لحاف یک پوشش جداشدنی برای لحاف است که معمولاً به وسیله‌ی زیپ یا دکمه بسته می‌شود. این کاور کمک می‌کند تا لحاف تمیز بماند، و شست‌وشوی آن نیز نسبت به خود لحاف بسیار آسان‌تر است. همچنین، اگر بخواهید دکور اتاق را تغییر دهید، تنها با تعویض کاور می‌توانید طرح جدیدی ایجاد کنید بدون آن‌که لحاف جدیدی خریداری کنید.

3.ملحفه رو‌انداز (ملحفه ساده):


این ملحفه ساده، بدون کش دوخته می‌شود و می‌تواند روی تشک یا زیر لحاف قرار بگیرد. برخی افراد آن را به‌صورت آزاد استفاده می‌کنند و برخی دیگر آن را زیر تشک تا می‌زنند تا فیکس بماند.

4.نیم ست ملحفه

نیم‌ست ملحفه مجموعه‌ای از پارچه‌های هماهنگ و هم‌رنگ است که معمولاً شامل یک ملحفه‌ی تشک کش‌دار، یک یا دو روبالشتی و گاهی رو‌انداز یا کاور لحاف می‌شود. این مجموعه با هدف ایجاد هماهنگی ظاهری و زیبایی در فضای خواب طراحی شده است و علاوه بر زیبایی، کارایی مناسبی نیز دارد. استفاده از نیم‌ست ملحفه علاوه بر راحتی در استفاده و شست‌وشو، به شما کمک می‌کند تخت خوابی مرتب‌تر و منظم‌تر داشته باشید. این مجموعه برای کسانی که به دکوراسیون داخلی اتاق خواب اهمیت می‌دهند، گزینه‌ای مناسب و کاربردی محسوب می‌شود.

ch2235 1 - راهنمای جامع دوخت انواع روتختی و ملحفه از انتخاب پارچه تا تکنیک‌های پیشرفته

5.روبالشتی:


روبالشتی، پوششی است که برای محافظت از بالش و افزایش بهداشت خواب استفاده می‌شود. روبالشتی‌ها می‌توانند زیپ‌دار، کش‌دار، پاکتی یا لبه‌دار باشند. نوع پاکتی بدون نیاز به زیپ یا دکمه، بالش را کاملاً در بر می‌گیرد و استفاده از آن آسان‌تر است.

ch2167 1 - راهنمای جامع دوخت انواع روتختی و ملحفه از انتخاب پارچه تا تکنیک‌های پیشرفته

6.روتختی چین‌دار:


این نوع روتختی، در لبه‌ها یا دورتادور خود دارای چین‌های تزئینی است. چین‌ها جلوه‌ای رسمی و کلاسیک ایجاد می‌کنند و همچنین پایه‌ی تخت را می‌پوشانند. این مدل برای دکورهای سنتی یا مجلل بسیار مناسب است.

7.روتختی چهل‌تکه:


روتختی چهل‌تکه از تکه‌های مختلف پارچه با رنگ‌ها و طرح‌های گوناگون دوخته می‌شود. این نوع روتختی معمولاً جنبه تزئینی دارد و فرصتی برای خلق یک اثر هنری و شخصی‌شده فراهم می‌کند.

8.روتختی لحافی:


این نوع شامل چند لایه پارچه است که با یک لایه میانی (مانند پشم شیشه یا الیاف مصنوعی) به هم دوخته شده‌اند. ساختار چندلایه‌ی آن باعث گرم‌تر بودن و ظاهر پف‌دار می‌شود. با این حال، شست‌وشوی آن نسبت به سایر انواع دشوارتر است و گاهی نیاز به خشکشویی دارد.

003192 13955 0 - راهنمای جامع دوخت انواع روتختی و ملحفه از انتخاب پارچه تا تکنیک‌های پیشرفته

 نکته کاربردی:
تفاوت‌هایی مانند وجود کش در ملحفه، زیپ در کاور یا چین در روتختی، صرفاً برای زیبایی نیستند. این ویژگی‌ها در واقع پاسخ به نیازهای واقعی کاربران مانند سهولت استفاده، نظافت، راحتی و هماهنگی با دکوراسیون هستند. درک عملکرد دقیق هر یک از این عناصر باعث می‌شود انتخاب هوشمندانه‌تری داشته باشید.

جدول مقایسه‌ای انواع پارچه‌ها برای روتختی و ملحفه

نوع پارچه
راحتی/تنفس‌پذیری
دوام/ماندگاری
قابلیت شستشو/نگهداری
زیبایی‌شناسی/ظاهر
کاربرد/مناسبت
ملاحظات/چالش‌ها
محدوده قیمت (نسبی)
پنبه
بسیار نرم و تنفس‌پذیر
بالا، بادوام
آسان
مات، متنوع
تمام فصول، پوست حساس، روزمره
ممکن است کمی آبرفت داشته باشد
متوسط
کتان
تنفس‌پذیر، جاذب رطوبت
بالا، مقاوم در برابر سایش
آسان
مات، طبیعی
آب و هوای گرم، روزمره
تمایل به چروک شدن سریع
متوسط تا گران
ابریشم
بسیار نرم و لطیف
طولانی مدت
نیاز به مراقبت خاص
براق، لوکس، جذاب
موقعیت‌های خاص، تزئینی
گران‌قیمت، حساس به اجسام تیز
بسیار گران
مخمل
لطیف، حس آرامش
بالا، مقاوم در برابر سایش
مقاوم در برابر شستشو
براق، شیک، مجلل
فصول سرد، تزئینی
گران‌قیمت
گران
میکرو
نرم و لطیف، سبک
بالا (نانو پلی‌استر)
آسان
سبک، قابل حمل
روزمره، هتل
ارزان تا متوسط
پلی‌استر
کمتر تنفس‌پذیر
متوسط
آسان
متنوع
روزمره، اقتصادی
ممکن است حساسیت‌زا باشد، بافت خشن
ارزان
تنسل
بسیار نرم و لطیف، جاذب رطوبت
بالا
آسان
صاف و درخشان
پوست حساس، کودکان، آب و هوای مرطوب
متوسط تا گران
ساتن
نرم
متوسط
نیاز به مراقبت
براق، لوکس
تزئینی، عروس
مقاومت کم در برابر اجسام تیز
متوسط
فلامنت
ترکیب با پنبه/پلی‌استر
ارزان
ویسکوز
ترکیب با پلی‌استر/فلامنت
ارزان
پیکمنت (پلاستیکی)
سبک
بسیار آسان
قابل حمل، اقتصادی
ارزان
هتلی
راه‌راه، متنوع
هتل، استفاده روزمره
الیاف مصنوعی
متوسط
زربافت
نرم و لطیف
دارای گل‌های برجسته، لوکس
تزئینی، لوکس
گران
اکریلیک
نیاز به شستشوی صحیح
ضد چروک
اقتصادی
پرزدهی در صورت شستشوی نادرست
ارزان
فلانل
گرم و کرکی
فصول سرد
ممکن است پرز دهد
متوسط

جدول متراژ پارچه مورد نیاز برای دوخت ملحفه کشدار و روبالشتی (با عرض پارچه 2 متر)

نوع کالای خواب
متراژ پارچه مورد نیاز (با عرض 2 متر)
نکات
روبالشتی استاندارد زیپ‌خور/دکمه‌خور (هر جفت)
0.75 متر
برای پارچه‌های بدون طرح جهت‌دار
روبالشتی استاندارد پاکتی (هر جفت)
1 متر
برای پارچه‌های بدون طرح جهت‌دا
روکش آزاد دوردوخته یا کش‌خور تشک یک نفره بدون دیواره
2.5 متر
روکش کش‌خور تشک تک نفره دیواره‌دار (تا ارتفاع 20 سانتی‌متر)
2.75 متر
روکش آزاد دوردوخته تشک تک نفره دیواره‌دار (تا ارتفاع 20 سانتی‌متر)
3 متر
روکش آزاد دوردوخته یا کش‌خور 2 نفره بدون دیواره
3.20 متر
روکش کش‌خور تشک دو نفره دیواره‌دار (تا ارتفاع 20 سانتی‌متر)
3.5 متر
روکش آزاد دوردوخته تشک 2 نفره دیواره‌دار (تا ارتفاع 20 سانتی‌متر)
3.75 متر
کاور تشک دو نفره زیپ‌خور/دکمه‌خور بدون دیواره
4 متر
کاور تشک دو نفره پاکتی بدون دیواره
4 متر
کاور تشک دو نفره عرض 160 دیواره‌دار (تا ارتفاع 20 سانتی‌متر)
4.5 متر
کاور تشک دو نفره عرض 180 دیواره‌دار (تا ارتفاع 20 سانتی‌متر)
4.85 تا 5 متر

آموزش گام‌به‌گام دوخت انواع روتختی و ملحفه

دوخت روتختی و ملحفه نیازمند دقت در اندازه‌گیری و رعایت مراحل کلیدی است تا محصولی با کیفیت و حرفه‌ای حاصل شود.

دوخت ملحفه کشدار

  1. برش پارچه: پارچه را بر اساس ابعاد تشک به‌علاوه ۱۰ سانتی‌متر (برای دوخت و کش‌دوزی) برش دهید. پارچه‌های نخی را قبل از برش شسته و خشک کنید.

  2. گوشه‌دوزی: از هر گوشه مربعی به اندازه ارتفاع تشک + ۵ سانتی‌متر برش زده، ضلع‌ها را روی هم قرار داده و بدوزید، سپس اضافات را قیچی کنید.

  3. کش‌دوزی: لبه‌های پارچه را دو بار تا زده، کش نرم و مقاوم (۱ تا ۳ سانتی‌متر) داخل تای لبه قرار داده و همزمان بدوزید.

دوخت کاور لحاف زیپ‌دار

  1. اندازه‌گیری و برش: طول و عرض لحاف را اندازه بگیرید و پارچه کاور را بر اساس آن برش بزنید. یک طرف کاور را ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر به سمت داخل بدوزید.

  2. نصب زیپ: زیپ را روی درز قرار داده و بدوزید، سپس درز را باز کنید.

  3. جلوگیری از جابجایی لحاف: چهار نوار ۲۰ سانتی‌متری از پارچه تهیه کرده و به گوشه‌های کاور بدوزید. نوارها را به لحاف گره بزنید و در صورت نیاز در وسط نیز محکم کنید.

دوخت روتختی چین‌دار

  1. اندازه‌گیری: طول و عرض تخت را اندازه‌گیری کرده و ۲ سانتی‌متر برای دوخت اضافه کنید.

  2. دوخت اولیه: پارچه‌ها را کنار هم سنجاق زده، گوشه‌ها را به شکل مثلث تا کرده و کوک بزنید. قسمت‌های کوک‌خورده را با سوزن مخصوص محکم کنید.

  3. چین‌دار کردن: می‌توانید از کش، پایه چین‌سوزنی یا چین دستی برای ایجاد چین استفاده کنید.

دوخت روتختی چهل‌تکه

  1. آماده‌سازی: پارچه‌های رنگی و پشم شیشه تهیه کنید.

  2. برش و چیدمان: مربع‌های ۱۰ سانتی‌متری پارچه را برش زده، کنار هم بچینید و با لایه پشم شیشه بدوزید تا لحاف‌دوزی کامل شود.

دوخت روتختی لحافی (با پشم شیشه)

  1. مواد لازم: پارچه رویی، پشم شیشه، آستر، چرخ خیاطی، نخ مقاوم، قیچی و متر.

  2. لایه‌بندی و دوخت: پشم شیشه را بین دو لایه پارچه قرار داده، محکم کنید و بدوزید. دوخت‌های لحاف‌دوزی می‌تواند طرح پارچه را دنبال کند.

دوخت روبالشتی پاکتی

  1. آماده‌سازی پارچه: پارچه را صاف کرده و لبه‌ها را بدوزید یا سردوز کنید.

  2. برش و تا کردن: برای سایز استاندارد به پارچه‌ای ۵۰×۱۵۰ سانتی‌متر نیاز است. قسمت پاکتی را ۸ تا ۱۰ سانتی‌متر زیرین و ۲۳ تا ۲۶ سانتی‌متر برای برگرداندن در نظر بگیرید.

  3. دوخت: اطراف را سنجاق زده و بدوزید. محل تا خوردگی پاکتی را چندبار بدوزید و پس از اتمام، اتوکشی کنید.

تکنیک‌های پیشرفته دوخت برای روتختی و ملحفه

برای دوختی حرفه‌ای و با کیفیت، رعایت تکنیک‌های زیر ضروری است:

۱. لبه‌دوزی و تقویت

  • قبل از دوخت نهایی، لبه‌ها را با اتو صاف و مرتب کنید.

  • برای استحکام و زیبایی بیشتر، می‌توانید از نوار اریب استفاده کنید.

۲. مغزی‌دوزی

نوار برجسته‌ای در لبه‌ها یا درزها اضافه کنید تا علاوه بر زیبایی، استحکام کار بالا برود.

۳. دوخت زیپ مخفی

در کاور لحاف و روبالشتی‌ها برای ظاهر تمیز و مرتب، زیپ مخفی دوخته می‌شود.

 نکات دوخت پارچه‌های خاص

  • پارچه‌های کشی: پارچه را زیاد نکشید تا فرم حفظ شود.

  • پارچه‌های ضخیم: از پایه مخصوص (پلاستیکی یا تفلونی) استفاده کنید و اصطکاک را با روغن‌کاری یا پودر بچه کاهش دهید.

  • مخمل: دوخت را با دقت و آرامی انجام دهید.

  • گیپور: هنگام اتوکشی، حرارت ملایم و بدون بخار استفاده کنید.

  • همیشه قبل از شروع دوخت اصلی، روی تکه‌ای پارچه تست کنید.

سخن پایانی

برای دوخت حرفه‌ای روتختی و ملحفه، اول باید اندازه‌گیری دقیق انجام دهید و پارچه مناسب را به درستی انتخاب کنید. استفاده از چرخ خیاطی و ابزارهای باکیفیت کمک می‌کند کارتان سریع‌تر و تمیزتر شود. قبل از دوخت اصلی، بهتر است تکنیک‌ها را روی تکه‌ای از پارچه تمرین کنید تا اشتباهی رخ ندهد. همچنین، به جزئیات مثل اتوکشی مرتب، استفاده از سنجاق و تقویت قسمت‌های حساس دقت کنید تا کارتان هم دوام خوبی داشته باشد و هم زیبا شود. با رعایت این نکات و کمی تمرین، می‌توانید روتختی و ملحفه‌های باکیفیت و طراحی اختصاصی درست کنید.