اکثر ما وقتی به قهوه فکر می‌کنیم، اولین لغتی که به ذهنمان می‌رسد ایتالیاست. در این دوره و زمانه دیگر جادوی قهوه‌ی ایتالیایی برای همه واضح شده و به نوعی قهوه و آداب نوشیدن قهوه به فرهنگ ایتالیایی گره خورده است. بوی خوش یک فنجان اسپرسوی داغ می‌تواند هر ایتالیایی‌ای را به وجد بیاورد. به جرأت می‌توانم به شما بگویم که این ایتالیایی‌های خوش‌ذوق، دم کردن قهوه و آداب نوشیدن قهوه را به یک هنر تبدیل کرده‌اند.
حالا می‌خواهیم ببینیم این فرهنگ قهوه خوری ایتالیایی که این روزها همه دنبالش هستند دقیقاً یعنی چه؟ چه جور نوشیدنی‌هایی در این کشور پیدا می‌شود و طرز تهیه و شامورتی بازی‌های مخصوص قهوه ایتالیایی چیست؟ یک سر به نزدیک‌ترین کافه‌ی محله‌تان بزنید و ببینید در لیست نوشیدنی‌های داغ آنجا چه اسامی قلنبه سلنبه‌‌‌ای به چشم می‌خورد که اکثر قریب به اتفاق این نام‌ها همان مشتقات قهوه به سبک ایتالیایی هستند.
خوش‌قیمت‌ترین‌های مدیسه
اما قبل از همه این داستان را واجب می‌دانم که برایتان بگویم: چند روز پیش رفتم قنادی سر کوچه که نان خامه‌‌ای بخرم . دیدم خیلی شیک در آنجا یک بسته دانه قهوه گذاشته و نوشته‌اند: دانه قهوه اسپرسو. من خنده‌ام گرفت و گفتم آقا اسپرسو یعنی چه؟ گفت خانم نمی‌دانید؟! اسپرسو یک قهوه‌ی خیلی پر طرفدار است. می‌خواستم آن آقا را از جهل مرکب‌اش دربیاورم اما بیخیالش شدم. ولی حالا برای شما می‌گویم:
ما دو نوع دانه خوراکی قهوه بیشتر نداریم: عربیکا و روبوستا. اکثر دانه های قهوه هم در کشور‌های آمریکای مرکزی مثل برزیل و جاماییکا کشت و تولید می‌شوند. یعنی آن دانه‌هایی که آنجا در آن مغازه بود یا باید عربیکا می‌بود یا روبوستا یا ترکیبی از هر دو. تفاوت در نام قهوه‌ها، تفاوت در دانه‌ی آن‌ها نیست. تفاوت اصلی در میزان آسیاب شدگی، میزان برشتگی و طرز تهیه آن‌هاست که مفصل‌اش را بعدتر برایتان می‌گوییم.
حالا داستان اسپرسو چه می‌شود؟
وقتی می‌گوییم اسپرسو، یعنی پودر ” آسیاب شده” و بسیار ریز از قهوه را در یک دستگاه قهوه ساز تکنولوژیک و خاص قرار می‌دهند و بخار آب با فشار خیلی زیاد از میان این دانه‌ها رد می‌شود و ظرف 60 ثانیه حاضر و آماده در فنجان شما سرو می‌شود. برای این که انرژی روزتان تأمین شود، چه صبح چه ظهر چه شب، چه در محل کار چه در خانه، اسپرسو واقعاً می‌تواند سر حال بیاوردتان. این نوشیدنی پایه‌ی اصلی تمام قهوه‌های ایتالیایی دیگر است که در زیر چند مورد از محبوب‌ترین‌هایش را خدمت شما معرفی می‌کنیم. (اگر خوب متوجه شده‌اید می‌توانید بروید و به قنادی محله‌تان توضیح بدهید)
دوپیو Doppio
اگر که قهوه باز قهاری هستید، می‌توانید دو شات از اسپرسو را در یک فنجان برای خود سفارش دهید، به بدن بزنید و روشن شوید. دوپیو به خاطر این که دوبل اسپرسوست کافئین و انرژی بالاتری دارد.
آمریکانو Americano
آمریکانو هم همان اسپرسوست که برای اینکه مزه‌ی تند و تیز آن کمتر زیر زبان بیاید در آب بیشتری حل شده است. البته خود ایتالیایی‌ها اصلاً حس خوبی به آمریکانو ندارند. آن‌ها اعتقاد دارند اگر می‌خواهید یک قهوه‌ی ناب به بدن بزنید، اصلاً نباید ترکیب مقدس اسپرسو را به هم بزنید. می‌گویند این آمریکایی‌های سوسول آبروی هر چه قهوه خوار هست را برده‌اند.
ریسترتو Ristretto
کافه ریسترتو دیگر واقعاً برای حرفه‌ای هاست. فرم خیلی فشرده و دو برابر غلیظ‌تر شده‌ی اسپرسو که در یک شات بسیار کوچک (کمتر از 20 میلی‌لیتر) اما قوی و پر کافئین، سرو می‌شود. ریسترتو خیلی لوکس است. حرفه‌ای هایی که باید کاملاً طعم خالص یک مخلوط قهوه‌ی بخصوص را با دل و جان بچشند و در موردش تصمیم بگیرند، همین دو جرعه ریسترتوی غلیظ برایشان کفایت می‌کند.
ماکیاتو Macchiato
ماکیاتو از ترکیب اسپرسو و مقدار خیلی کمی شیر درست می‌شود. معنی این لغت ایتالیایی «نشان‌دار و لکه‌دار» شدن است. یعنی یک یا دو شات از اسپرسو با کمی شیر داغ مخلوط شده و يك نوشيدني عالي ساخته است كه برای صبح و شروع یک روز کاری حرف ندارد. طعم قهوه در آن به نسبت شیر بیشتر زیر زبان می‌آید. ماکیاتو به طور عمومی با کاپوچینو اشتباه گرفته می‌شود. اما فرقشان اینست که ماکیاتو میزان شیر کمتری دارد، برای همین آمریکایی ها آن را کاپوچینوی خشک می‌نامند.
البته خواهر کوچکترش، کارامل ماکیاتو، برای خود من جذابیت بیشتری دارد. کارامل ماکیاتو با كمي سس کارامل خوشمزه و خوش‌طعم، هیجان‌انگیزتر و البته شیرین‌تر می‌شود.
کاپوچینو Cappuccino
این یکی که حتماً در کافه‌های ما جزء پر طرفدارترین نوشیدنی‌هاست. در وهله‌ی اول ممکن است شبیه به ماکیاتو به نظر برسد اما دفعه‌ی بعد کمی به شکل و شمایل و حتی‌المقدور طرز سرو کردن آن دقت کنید. شیر پر چرب داغ را با دقت هرچه تمام‌تر در اسپرسو به مقدار مساوی می‌ریزند و روی آن را با کف شیر می‌پوشانند . البته گاهي از خامه مخصوص هم به جای شیر استفاده می‌شود. تاپینگ آن هم معمولاً دارچین یا پودر شکلات است. ایتالیایی ها فقط و فقط اول صبح، وقت صبحانه، کاپوچینو مي‌نوشند. میزان اسپرسوی آن هم بستگی به سلیقه دارد. بعضی اسپرسوی بیشتری می‌پسندند که در این صورت کافه دوپیو به عنوان پایه اصلی آن انتخاب می‌شود.
لاته Latte
مردم شمالی اروپا به آن کافه اوله می‌گویند.
شما هم حتماْ در خانه یک فنجان اسپرسو دم کرده و طعم آن را با شیر داغ تعدیل کرده‌اید؟ به شما آفرین می‌گوییم. اولین تجربه باریستا بودنتان لاته است. احتمالاً ساده‌ترین نوشیدنی‌ای که می‌تواند سرو بشود همین کافه لاته (شیر قهوه به زبان ما) است. البته در کافه‌ها برای تزئین، روی آن را کمی با فوم شیر می‌پوشانند. لاته را اصطلاحاً همان كاپوچينوي آبكي می‌نامند چرا که میزان شیر نسبت به اسپرسو در فنجان بیشتر است.
موکا Mocha
کافه موکا یا موکاچینو تقریباً یکی از مشتقات لاته است که با شکلات طعم دار شده است. مثل کافه لاته پایه اصلی‌اش اسپرسوی مخلوط شده با شیر داغ است، اما تفاوتش در اینجاست که یا پودر شکلات شیرین یا شربت شکلات داغ به آن اضافه می‌شود. با سفارش موکا در یک کافه می‌توانید دو تا طعم رویایی و هیجان انگیز شکلات و قهوه را با هم یک در فنجان داشته باشید.
امیدوارم از این سفر خوش عطر و طعم و هوس‌برانگیز به ایتالیا لذت برده باشید. بعید نیست شما هم مثل من هوس یک فنجان قهوه‌ی ناب به سرتان زده باشد. بد نیست همین امروز به خودمان جایزه بدهیم. یک کافه‌ی دنج و خلوت را انتخاب کنیم و از قهوه مان لذت ببریم.
