کردستان که بخشی از دو امپراتوری بزرگ ایران و عثمانی بوده است، دارای میراث فرهنگی بسیار غنی است. لباس سنتی کردی پس از جان سالم به دربردن از فتوحات، همواره هماهنگ با مناظر اطرافش باقی مانده است. برخلاف بسیاری از مردان عراقی و ترک که لباس‌های غربی را پذیرفته‌اند، کردها میراث فرهنگی خود را با پوشیدن لباس‌های متمایز و سنتی در طول قرن‌ها حفظ کرده‌اند. هیچ بحثی وجود ندارد که لباس محلی کردی، به‌ویژه لباس کردی زنانه، یکی از زیباترین و تحسین‌برانگیزترین لباس‌های جهان است.

برای کردها، لباس‌ها نشان‌دهنده تمدن و تاریخ غنی آن‌هاست که هزاران سال است امتداد دارد. لباس کردی منحصربه‌فرد، متنوع و خاص است و محصولی برگرفته از محیط کوهستانی و طبیعت نفس‌گیر آن است. پارچه لباس کردی و دوخت آن ازنظر مالی گران است و نیاز به لوازم متنوعی دارد. مردم کرد باوجود مظاهر تمدن و هجوم لباس‌های مدرن به بازار همچنان به پوشیدن لباس‌های فولکلور خود می‌بالند. هرکسی که از هر بازاری در سلیمانیه، سنندج، کرمانشاه و مریوان و … بازدید کند، متوجه مغازه‌های بزرگی می‌شود که به فروش لباس‌های کردی اختصاص داده شده است.

خوش‌قیمت‌ترین‌های مدیسه

ویژگی‌های لباس کردی
ویژگی‌های لباس کردی

ویژگی غالب لباس‌ها کردی رنگ، گلدوزی و تزیین با گل و نخ‌های براق است. مردم کرد هنوز خانه مد ندارند و تنها چیزی که ماندگاری میراث کردی را در این زمینه حفظ کرده است، علاقه مردمی به زنده نگه‌داشتن آن است. به‌گونه‌ای که لباس عروس کردی یکی از زیباترین لباس‌های کردی است که می‌توان دید. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد مدل لباس کردی زنانه و مردانه بدانید.

انواع مدل لباس کردی

انواع مدل لباس کردی

لباس کردی زنانه و دخترانه

لباس بخش بسیار مهمی از فرهنگ کردی است. در فرهنگ کردی لباس زنان و مردان متفاوت است و لباس‌ها به‌طورکلی ازنظر جنسیت جدا می‌شوند. البته گهگاه پیش می‌آید که زنان شلوار مردانه، پیراهن‌های دکمه‌دار و کمربند را در یک محیط روستایی‌تر، یا زمانی که به‌عنوان سرباز خدمت می‌کنند بپوشند، اما چنین اتفاقی به‌جز در شرایط خاص هرگز اتفاق نمی‌افتد. بسته به منطقه، لباس سنتی کردی از اجزای مختلفی تشکیل شده که ازنظر پارچه و رنگ متفاوت است. لباس‌های کردی اصلی به شرح زیر است.

کراس یا کاوا

کراس یا کاوا

برجسته‌ترین لباس کردی زنانه، کاوا یا کراس است. اغلب زنان کرد لباس فرهنگی کراس را زنده نگه می‌دارند. علاقه به لباس کراس آن‌قدر شدید است که تقریباً همه زنان در زندگی روزمره خود نیز این لباس را می‌پوشند.

کراس یکی از قدیمی‌ترین میراث فرهنگی تاریخی جغرافیای کردستان است. زنان ساکن استان‌های وان، حکاری، شیرناک در عراق و ترکیه و سنندج، بانه، مریوان و .. در ایران با پوشیدن لباس‌های کراس در زندگی روزمره از این فرهنگ دفاع می‌کنند. پارچه‌های کراس رنگارنگ از جنوب کردستان آورده می‌شود. کردها معتقدند که زنان کرد با پوشیدن لباس‌های کراس فرهنگ خود را زنده نگه می‌دارند.

لیست قیمت انواع لباس مجلسی و پیراهن زنانه

 

کارشناسان مد معتقدند که لباس مردم کرد ریشه فرهنگی دارد و کراس برای زنان کرد رنگ زندگی است. مادران کرد قرن‌هاست که کراس می‌پوشند. پوشیدن کراس برای زنان کردستان بسیار مهم است و کراس‌هایی که زنان در هاکاری می‌پوشند با لباس‌هایی که در سایر شهرهای کرد نشین می‌پوشند متفاوت است.برخی کراس‌هایی که زنان کرد می‌پوشند از یک تکه پارچه دوخته می‌شوند، درحالی‌که در بعضی شهرها کراس‌ها دو تکه هستند.

به لباسی که زنان کرد در زیر کراس می‌پوشند، ژئر كراس گفته می‌شود. لباس کردی زنانه به سبک ایرانی معمولاً متفاوت با پارچه‌های کمی سفت‌تر و دامن جمع‌شده دوخته می‌شوند، همچنین تغییرات دیگری مانند تزئینات آن‌ها نیز از منطقه‌ای به منطقه دیگر متفاوت است.

فاقیانا یا فاکیانا

فاقیانا یا فاکیانا

زنان کرد معمولاً لباسی بلند تا کف زمین (کراس) می‌پوشند که از پارچه‌ای شفاف و سبک دوخته می‌شود. این لباس آستین‌های بلندی دارد که به یک مثلث گشاد و آویزان (فاقیانا) ختم می‌شود که می‌توان آن را پشت لباس به هم گره زد یا به‌صورت جداگانه در اطراف پیچید و گره زد.

کُلُنجه

کلنجه

کلنجه(colonje) جلیقه نیم‌تنه و مخملی است که روی لباس کردی زنانه پوشیده می‌شود. از لباس‌های فوق‌العاده و بی‌نظیر دخترانه برای مهمانی‌ها لباس‌های محفلی است.

ماشته

ماشته

همان پارچه شنل مانندی است که دور گردن پیچیده می‌شود.

سخما و کاوا

سخما و کاوا

سخما که با دیسک‌های نقره‌ای رنگی گلدوزی می‌شود، یک ژاکت آستین کوتاه است که معمولاً از نوع خاصی از پارچه‌های ضخیم دوخته می‌شود و کاملاً با نخ‌های براق تزئین می‌شود تا درخشندگی بیشتری به کل لباس بدهد. در زمستان، ساخما با یک کت بلند و آستین بلند به نام کاوا جایگزین می‌شود.

سایر لباس‌های کردی

سایر لباس‌های کردی

در میان کردها مرسوم است که زنان کرد از سرپوش مشخصی که با زیورآلات مزین شده است استفاده می‌کنند  که معمولاً شامل دو تکه پوشاننده سر می‌شود. سربند اول از پارچه مخصوصی به نام حوره دوخته می‌شود و سربند دوم پارچه‌ای مربعی است که به دور گردن آویزان است و به نخ‌های براق بریزام متصل می‌شود، و به پایین کمر می‌رسد.

علاوه بر لباس زنانه کردی، برخی از زنان کرد از اکسسوری‌های طلا یا سنگ‌های قیمتی و مهره‌ها از جمله کمربند، گردنبند، گوشواره، مچ زنجیر و انگشتر استفاده می‌کنند که ظرافت خاصی به آن‌ها می‌دهد.

مطالب دیدنی:  خاطرات تلخ و باورنکردنی بازیگران زن ایرانی

 

این لوازم دارای نام های منحصربه‌فردی مانند کمر، گیردان، هجیل، آشیک، بیتوت، شباهیه و دوگما دولاب هستند. در برهه‌ای از زمان، کیفیت و کمیت جواهرات یک زن کرد حاکی از موقعیت اجتماعی آن‌ها بود. امروزه این امر کاملاً صادق نیست و تنها ممکن است در برخی از جوامع سنتی کردستان این‌گونه تلقی شود.

کفش‌های سنتی زنان کرد نیز رنگارنگ است و ممکن است با مهره یا سنگ‌های قیمتی گلدوزی شود. در کل امروزه زنان مسن‌ رنگ‌های تیره‌تر و کم‌رنگ‌تر می‌پوشند، درحالی‌که زنان و دختران جوان کرد لباس‌های سنتی با رنگ‌های روشن را به تن می‌کنند.

لباس کردی مردانه و پسرانه

لباس کردی مردانه و پسرانه

مردان کرد پیراهن ساده می‌پوشند و عموماً جلیقه یا ژاکت روی پیراهن خود می‌پوشند. این لباس با یک کمربند یا ارسی بزرگ دور کمر تکمیل می‌شود. جزء دوم لباس کردی مردانه «شالوار» است که یک شلوار بلند گشاد است. اگرچه شلوارهای گشاد کردی رنگارنگ و در مچ پا تنگ است، اما شلوارهای جدید به اندازه شلوار معروف «علاءالدین» گشاد نیست. بسیاری از مردان کرد کفشی سنتی و دست‌ساز از پارچه سفید به نام کلاش می‌پوشند. برخی دیگر کفش‌های مردان و حتی کتانی با آن می‌پوشند.

مردان مسن تر کرد تمایل دارند از کلاهی به نام جمجمه استفاده کنند (که سبک آن اغلب نشان‌دهنده قبیله یا شهر اصلی آن‌هاست)، با یک روسری سیاه‌وسفید به نام جمنا که دور آن پیچیده می‌شود تا آن‌ها را از گرما یا سرما محافظت کند. روسری یا شال‌هایی بارنگ‌های مختلف (به‌طور سنتی نشان‌دهنده وابستگی به حزب است) همچنین ممکن است در اطراف گردن یا شانه‌ها برای جلوگیری از سرما یا گردوغبار استفاده شود

لباس کردی مدرن

لباس کردی مدرن

جمعیت کردها در حال حاضر 35 میلیون نفر تخمین زده می‌شود که 80 درصد آن‌ها در منطقه تاریخی کردستان زندگی می‌کنند که بخش‌هایی از ترکیه، سوریه، عراق و ایران را در برمی‌گیرد. مردم کرد که در منطقه‌ای به وسعت 500000 کیلومترمربع زندگی می‌کنند، به‌عنوان بزرگ‌ترین ملت چند تابعیتی جهان در نظر گرفته می‌شوند. علیرغم اینکه کردها توسط چندین مرز تقسیم‌شده‌اند، اما همیشه زبان، هویت فرهنگی و حتی … شیوه سنتی لباس پوشیدن خود را به حفظ کرده‌اند.

در دهه 1970 بسیاری از کردها هرروز لباس سنتی می‌پوشیدند. اما به‌مرور و ارتباط بیشتر با دنیای بیرون، این فرهنگ به‌تدریج کم‌رنگ شد. حتی دولت عراق در دهه 1980 پوشش کردی را در چندین بخش از این کشور ممنوع کرد.

لباس کردی مدرن

اما اکنون طراحان لباس کردی خلاق طرح‌های جدیدی ارائه کرده‌اند. لباس سنتی در کردستان یک ویژگی منحصربه‌فرد دارد. این که هرگز به‌صورت آماده فروخته نمی‌شود. هنگامی‌که کردها مایل به تهیه لباس جدید هستند، ابتدا پارچه موردنظر را خریداری می‌کنند و سپس به یکی از خیاطان ممتاز که برای طراحی لباس‌های سنتی معروف هستند، مراجعه می‌کنند.

مردان و زنان کُرد در زمینه پوشاک بسیار مبتکر هستند و استعداد طبیعی خود را در طراحی نشان می‌دهند. نباید تعجب کرد که کردها، چه مرد و چه زن، دارای کمد لباس‌هایی با مجموعه‌ای غنی از لباس‌های منحصربه‌فرد هستند.

مطالب مرتبط :  سیلوئت لباس چیست و شناخت آن چه اهمیتی دارد

 

مسافران منطقه کردستان ممکن است هنوز مردان و زنان کرد را با لباس‌های رنگارنگ و طرح‌های منحصربه‌فردشان تحسین کنند، اما ممکن است در نسل‌های آینده دیگر چنین نباشد و لباس سنتی کردی بیش‌ازپیش به بازمانده‌ای از گذشته باشکوهی تبدیل شود که دیگر نیست.

 

منبع : pinterest

 

Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Email
Telegram

شاید این مطالب را نیز بپسندید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *